W środę, 2 października br. świętowaliśmy Jubileusz 75-lecia Domu Literatury, który został oddany w stanie surowym 22 lipca 1949 roku wraz z Trasą W-Z. Na program wydarzenia złożyły się trzy dyskusje panelowe oraz otwarcie wystawy.
W pierwszej dyskusji pt. Zamysł, realizacja: projekt i historia Domu Literatury udział wzięły: prof. Anna Kostrzyńska-Miłosz z Instytutu Sztuki PAN oraz prof. Anna Nasiłowska z Instytutu Badań Literackich, prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W swojej prezentacji multimedialnej Anna Kostrzyńska-Miłosz przedstawiła okoliczności powstania Domu Literatury, zwracając uwagę na fakt, że od samego początku był on pomyślany jako miejsce przeznaczone dla literatów, a jego wyposażenie projektowała m.in. Maria Chomentowska – młoda wybitna projektantka w konsultacji z Wandą Telakowską, twórczynią powojennego Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Anna Kostrzyńska-Miłosz podkreśliła też, iż niezwykle cenne jest to, że oryginalne wnętrza Domu Literatury, takie jak np. aula czy biblioteka zachowały się w sposób niezmieniony wraz z zabytkowym już wyposażeniem, co jest ogromną wartością tego obiektu. Anna Nasiłowska przypomniała, że literaci byli od samego początku w sposób aktywny zaangażowani w budowę Domu Literatury, uczestnicząc najpierw w odgruzowywaniu Warszawy, a następnie włączając się w pozyskiwanie środków finansowych na budowę i wyposażenie Domu Literatury, a także przeznaczając na to własne fundusze, pochodzące m.in. ze sprzedaży książek.
Druga dyskusja pt. Potencjał, oddziaływanie: rola i znaczenie Domu Literatury poświęcona była roli, jaką w ciągu swej 75-letniej historii odegrał w polskiej kulturze warszawski Dom Literatury, wokół którego skupiały się środowiska złożone z wybitnych przedstawicieli polskiej literatury, kultury i który gościł także znamienitych twórców z Europy i świata. W dyskusji uczestniczyli prezesi stowarzyszeń literackich związanych z Domem Literatury: Anna Nasiłowska, Marek Radziwon (prezes Polskiego PEN Clubu), Grzegorz Wiśniewski (wiceprezes Związku Literatów Polskich) oraz Bogdan Baran (prezes Fundacji Domu Literatury i Domów Pracy Twórczej). Dyskutanci zaprezentowali też najważniejsze działania podejmowane przez swoje stowarzyszenia, zaś Bogdan Baran przybliżył okoliczności powołania w 1990 roku i zadania Fundacji Domu Literatury i Domów Pracy Twórczej.
W trzecim panelu dyskusyjnym pt. Powinności, perspektywy: przyszłość Domu Literatury zastanawiano się na tym, jakie cele powinien realizować w przyszłości Dom Literatury i jakie funkcje ma spełniać. Anna Nasiłowska podkreśliła potencjał i zasoby Domu Literatury, zaś Bogdan Baran wskazał trudności i wyzwania, jakim musi sprostać zarządzająca tą placówką Fundacja Domu Literatury i Domów Pracy Twórczej. Dyskutanci mówili też o Domu Literatury swoich marzeń. Ponadto głos w dyskusji zabrali m.in.: Artur Jóźwik (dyrektor Biura Kultury m.st. Warszawy), Zbigniew Zbikowski (prezes Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich), Maria Deskur (prezes Fundacji Powszechnego Czytania) oraz Bożena Dudko (redaktorka i dziennikarka, członek PEN Clubu). Wszystkie dyskusje prowadził prof. Paweł Próchniak, członek zarządu Polskiego PEN Clubu, dyrektor festiwalu Warszawa wierszy, którego wydarzeniem towarzyszącym był Jubileusz 75-lecia Domu Literatury.
W programie uroczystości jubileuszowych znalazł się także wernisaż wystawy pt. 75 lat Domu Literatury w Warszawie: historia i oddziaływanie, na której zaprezentowane zostały m.in. archiwalne zdjęcia i dokumenty z historii Domu Literatury. Autorami wystawy są: Małgorzata Michalska, Andrzej Rumianowski i Jarosław Molski. Do 7 października br. wystawę można oglądać w dolnym holu wejściowym wiodącym z Trasy W-Z na schody ruchome, a później w Domu Literatury. W wersji pełniejszej wystawa jest też dostępna w Internecie na stronie: https://domliteratury.com.pl/75-lat-domu-literatury-w-warszawie-historia-i-oddzialywanie/
Wydarzenie zostało sfinansowane przez Dzielnicę Śródmieście m.st. Warszawy.
Zdjęcia:
Fot_1: Od lewej: Anna Kostrzyńska-Miłosz, Anna Nasiłowska, Paweł Próchniak. Fot.
Daria Krotova
Fot_2: Od lewej: Bogdan Baran, Marek Radziwon, Anna Nasiłowska, Grzegorz
Wiśniewski, Paweł Próchniak. Fot. Daria Krotova
Fot_3: Wernisaż wystawy. Fot. Daria Krotova
Fot_4: Wernisaż wystawy. Fot. Daria Krotova
Fot_5: Od lewej: Bogdan Baran, Anna Nasiłowska. Fot. Daria Krotova
Fot_6: Artur Jóźwik. Fot. Daria Krotova
Fot_7: Zbigniew Zbikowski. Fot. Daria Krotova
Fot_8: Maria Deskur. Fot. Daria Krotova
Fot_9: Bożena Dudko. Fot. Daria Krotova